Nét đẹp của nghề đúc đồng

Từ xa xưa vùng đất làng Nôm (nay thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm) đã được nhiều người biết đến với ngôi làng cổ kính với những ngôi nhà cổ, dải ao giữa làng, cầu đá, cây đa... Hay chợ phiên là nét đặc trưng của Văn Lâm xưa và khu vực lân cận như: chợ phiên Nôm (ngày 1,4,6,9), chợ phiên Đậu (ngày 3,8), chợ phiên Keo (ngày 1,3,6,8)... đã chứng tỏ nơi đây là vùng sầm uất, buôn bán sôi động từ thời xa xưa. Xa xưa đã có câu:

Ai về đồng nát cầu Nôm

Con gái nỏ mồm về ở với cha.

Nội dung đã nói về một nghề của vùng đất cổ này đó là nghề đúc, chế tác một kim loại quý đó chính là đồng.

Nghề đúc đồng ở cầu Nôm xưa là một trong những nghề thủ công truyền thống lâu đời và nổi tiếng ở Việt Nam. Những sản phẩm đa dạng bằng đồng đạt trình độ cao về kỹ thuật, mỹ thuật được lưu lại từ trước đến nay đã cho thấy sự tài hoa, khéo léo của người thợ thủ công.

Cách đây khoảng 3000 năm, người Việt tại vùng đồng bằng sông Hồng này đã biết đúc các công cụ, vũ khí, đồ trang sức bằng đồng thau, mở đầu cho thời đại kim khí. Đặc biệt các sản phẩm bằng đồng còn giữ lại đến ngày nay là những bằng chứng cho những thời kỳ phát triển huy hoàng của nghề đúc đồng ở Việt Nam. Sau này, kế thừa và phát huy tài hoa ấy của ông cha người thợ thủ công đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm phong phú, tinh xảo hơn để phục vụ các nhu cầu về kinh tế, quân sự, phong tục, tín ngưỡng...

Sự hình thành các trung tâm đúc đồng theo địa bàn cư trú của người Việt đến nay vẫn giữ được nghề. Cầu Nôm (Rồng, Hưng Yên), Ngũ Xã (Hà Nội), phường Đúc (Thừa Thiên - Huế), Phước Kiều (Quảng Nam)...

Các tác phẩm nổi tiếng như hàng loạt trống đồng được đúc vào nhiều thời kỳ hoặc những sản phẩm bằng đồng hiện có ở nhiều nơi như tượng đồng đen chùa Quán Thánh (1667), tượng Phật Di Lặc chùa Ngũ Xã (Hà Nội), vạc đồng ở Đại Nội (1659 - 1684), khánh (1677), chuông (1710) chùa Thiên Mụ, Cửu Vị Thần Công (1803 -1804) ở Huế và nhiều địa phương khác như Hưng Yên, Bắc Ninh, Nam Định, Hà Nam... là một thành tựu phát triển đa dạng và rực rỡ của nghề đúc đồng ở Việt Nam.